Κυριακή 28 Δεκεμβρίου 2014

Συνεδρία 75: Τα Χριστούγεννα Σημαίνουν


Ήρθαν τα Χριστούγεννα και πέρασαν και πάμε ολοταχώς προς την Πρωτοχρονιά. Υπέροχες, λαμπερές μέρες με φωτάκια και λαμπιόνια, που μετατρέπουν τις πόλεις σε καρναβάλια, δώρα που οι περισσότεροι υποχρεούνται να δώσουν και ευχές που ανταλλάσσονται και στη μεγάλη τους πλειοψηφία δεν είναι ειλικρινείς. Αλλά έτσι το επιτάσσει η παράδοση.

Τα Χριστούγεννα είναι ίσως η λιγότερη θρησκευτική γιορτή από όσες περιλαμβάνονται στο καλεντάρι της εκκλησίας. Ορθόδοξης, Καθολικής, Προτεσταντικής, δεν παίζει κανένα ρόλο. Σε αυτό βοηθάει πολύ βέβαια η Πρωτοχρονιά, που έρχεται και κολλάει καπάκι αμέσως μετά. Έτσι όσοι δεν πιστεύουμε έχουμε τη δική μας γιορτή να χαιρόμαστε, πριν φτάσουν τα Φώτα όπου το θρησκευτικό ντελίριο χτυπάει κόκκινο. Τα Χριστούγεννα όλα γίνονται in extremis. Το φαγητό, οι αγορές, τα δώρα, το ντύσιμο, τα στολίδια, τα πάντα είναι υπερβολικά. Μια υπερβολή που ήρθε σταδιακά, αλλά εμπεδώθηκε στο συλλογικό ασυνείδητο και έγινε καθεστώς, ή όπως οι περισσότεροι βαυκαλίζονται να λένε: παράδοση.

Ενδεικτικά, μερικοί Αμερικανοί ακαδημαϊκοί έκαναν πέρυσι μιαν έρευνα γύρω από τα Χριστούγεννα και τις συνήθειες των ανθρώπων. Κάθε Χριστούγεννα λοιπόν βρήκαν ότι γίνεται μια γενοκτονία γαλοπούλας. Σε ΗΠΑ και Δυτική Ευρώπη μόνο, σκοτώνονται πάνω από 234 εκατομμύρια γαλοπούλες. Πριν παρέμβουν ακτιβιστές vegetarian να πω ότι τα νούμερα για γουρούνια (45 εκατομμύρια) και αγελάδες (65 εκατομμύρια) έρχονται σε ταύτιση με τα φυτά και τα χορταρικά που καταναλώνονται. Οι σαλάτες των Χριστουγέννων, μαζί με τα κουκουνάρια και τα κάστανα για τη γέμιση ανέρχονται σε 536 τόνους. Όχι άσχημα, αλλά μιλάμε για νούμερα που ανταποκρίνονται σε ένα μόνο τραπέζι. Η υπερβολή της καταναλωτικής Δυτικής κοινωνίας σε όλο της το εύρος.

Όχι σε όλο, διότι οι μετακινήσεις στα αεροδρόμια της Δύσης αυξάνονται κατά 55% την περίοδο 25 Δεκεμβρίου με 10 Ιανουαρίου. Ο κόσμος πάει να κάνει γιορτές με τις οικογένειές του, κατά τα φαινόμενα, αλλά αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την καπιταλιστική λογική της Δύσης, αφού τα εισιτήρια είναι από 15%-40% ακριβότερα εκείνες της μέρες. Όπως και ο οργασμός των δώρων δε δικαιολογείται από πουθενά, πέρα από τη ματαιοδοξία και το εφέ που κατακλύζει τους ανθρώπους. Η όλη ιδέα στηρίζεται σε μια στρέβλωση της θρησκευτικής παράδοσης. Όπως οι τρεις μάγοι πήγαν τα δώρα στο μικρό Ιησού, έτσι οι Χριστιανοί ανταλλάσσουν δώρα μεταξύ τους. Κάποτε αυτό περιοριζόταν στα παιδιά, αλλά εκεί που άλλοι βλέπουν μια παράδοση κάποιοι είδαν μιαν επιχειρηματική ευκαιρία. Έτσι σταδιακά μετακυλίστηκε σε όλους, με άμεσο αποτέλεσμα την αύξηση της κατανάλωσης και την επακόλουθη αύξηση του τζίρου των καταστημάτων.

Η κατανάλωση αλκοόλ δεν πάει πίσω. Πάνω από 25% αύξηση την ίδια περίοδο σε σχέση με το μέσο όρο κάθε χώρας τις άλλες εποχές. Ειδικά στη Βρετανία όπου η παράδοση επιτάσσει να διεξάγονται και ποδοσφαιρικά παιχνίδια τις άγιες τούτες μέρες, οι ιδιοκτήτες ζυθοποιείων πρέπει να μοιάζουν με εκείνα τα καρτούν που στα μάτια τους περνάει το σήμα του δολαρίου όπως όταν έχεις τραβήξει το λεβιέ του κουλοχέρη. Συνακόλουθα βέβαια αυξάνονται και τα διάφορα ατυχήματα και «ατυχήματα». Τροχαία, ξυλοδαρμοί, κώμα από μέθη, βιασμοί, ληστείες είναι στο φόρτε τους. Φίλος γιατρός μου έλεγε ότι κάθε χρόνο τρέμει στην ιδέα να είναι εφημερία στις 25/12 και τις 01/01 διότι τρέχουν και δεν προλαβαίνουν.

Γιορτινή ατμόσφαιρα λοιπόν; Ναι και όχι. Από τη μία υπάρχουν τα Χριστούγεννα, με τη θρησκευτική έννοια του όρου για τους πιστούς, και η αρχή του νέου έτους για όλους τους ανθρώπους. Το νέο έτος ειδικά συμβολίζει μια νέα αρχή, μια νέα χρονιά και καθώς οι άνθρωποι έχουν την τάση να κοιτούν το μέλλον με μια σχετική αισιοδοξία, προσμένουν ή ελπίζουν για κάτι καλύτερο. Αυτή η φυσιολογικότητα της ανθρώπινης ψυχολογίας έχει παντρευτεί όμως με κάτι εντελώς παράταιρο. Η υπερεμπορευματοποίηση των γιορτών δεν έχει λογική, πέραν του κέρδους. Και καλά στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ η χειμωνιάτικη ατμόσφαιρα έχει δέσει αρμονικά με το ύφος του εμπορευματικού κατεστημένου της εποχής. Στην Αυστραλία ή τη Λατινική Αμερική των εκατομμυρίων φανατικών καθολικών είναι φυσιολογικό μέσα στο κατακαλόκαιρο να στολίζεις χιονισμένα έλατα, γκι, και να φοράει η γκόμενα το trendy αγιοβασιλιάτικο σκουφί στην παραλία κάνοντας top-less.


Ελπίζω πραγματικά η γενιά η δικιά μας, οι κάτω των 35 να ξεπεράσει σταδιακά αυτήν την πλύση εγκεφάλου που έχει επικρατήσει, όπως έχει ξεκόψει σταδιακά και στο μέτρο πάντα του φυσιολογικού για Ελλάδα από τα μπουζούκια των double-dot της παραμονής της Πρωτοχρονιάς. Κατανοώ τη χαρά και την ελπίδα του νέου έτους, μπορώ να αποδεχτώ τη θρησκευτικότητα από όσους πιστεύουν και ας ανήκω στην άλλη πλευρά, όμως το πάρτι των δώρων, των ρεβεγιόν, του τζόγου και του αλκοόλ ελπίζω να περιοριστεί. Είμαι αρκετά ρεαλιστής για να το περιμένω να γίνει σταδιακά. Φοβάμαι όμως ότι μόλις περάσει η κρίση, οι άνθρωποι δε θα έχουν αλλάξει, αλλά θα γυρίσουν στις γιορτινές σπατάλες, για να το ρίξουν έξω ή επειδή έτσι επιτάσσει η παράδοση. Τα Χριστούγεννα σημαίνουν;

5 σχόλια:

  1. Εμένα πάντως μου αρέσουν οι υπερβολές φαγητών και του ποτού των γιορτών, όχι τόσο το πάρε δώσε των δώρων και οι συν αυτών υποχρεώσεων και καθόλου τα μπουζουξίδικα και ο τζερτζελές του έξω.

    Κατά τα άλλα το γεγονός που είναι πιο ακριβά τα αεροπορικά εισιτήρια τη περίοδο υψηλής ζήτησης των γιορτών είναι συμβατό με το καπιταλιστικό περιβάλλον και όχι αντιθετικό.
    Σαν το νταμπλ ντοτ στα μαγαζιά διασκέδασης δηλαδή, ή την υπερχρέωση στα ταξί, στα κομμωτήρια κλπ την περίοδο των γιορτών.

    Βy the way είμαστε μάλλον η μοναδική χώρα χριστιανικής ιστορίας και παράδοσης που γιορτάζουμε τα Χριστούγεννα με το ένα ημερολόγιο και το Πάσχα με το άλλο.
    Αλλά αν δεν ήμασταν εμείς αυτή η χώρα ποια άλλη θα μπορούσε να είναι;

    Αν πάντως, σαν ανθρώπινο είδος, ήταν να γιορτάζουμε ένα πράγμα και μάλιστα να αρχίζει το καινούριο έτος να μετράει από εκεί, εγώ θα πρότεινα να γιορτάζαμε τον ερχομό της Άνοιξης σαν καθαυτό γεγονός όπως οι τσιγγάνοι (μεταξύ πολλών άλλων στη διάρκεια της ιστορίας) που έχουν τη σχετική γιορτή και το σχετικό τραγούδι (που κατέκλεψε ο Μπρέγκοβιτς εδώ που τα λέμε).
    Ederlezi https://www.youtube.com/watch?v=bStwaOGxy_Q

    Καλή χρονιά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Καλή Χρονιά καταρχάς. Αυτές τις μέρες είμαι παντού και δεν προλαβαίνω να ασχοληθώ με το PC.

    Η υπερβολή του φαγητού ούτε εμένα με χαλάει, αυτό που με ενοχλεί είναι η υποχρέωση της υπερβολής. Για τα δώρα και τη "διασκέδαση" μαζί σου.

    Παίζει να έχεις δίκιο για τα αεροπορικά, ειδικά αν το βάλουμε στον άξονα προσφοράς-ζήτησης, αλλά και πάλι οι τιμές είναι πολύ ψηλά. Όσο για τα ταξί, αμφιβάλλω αν στην Κρήτη ειδικά δεν παίρνουν το αμάξι όλοι τύφλα τση μεθιάς.

    Ισχύει αυτό που λες με τα Χριστούγεννα και το Πάσχα, αλλά διάολε, μην ψάχνεις λογική στη θρησκεία.

    Υπάρχουν χώρες που γιορτάζουν αυτές τις περιόδους του χρόνου. Πχ στη Σκανδιναβία γιορτάζουν το καλοκαίρι. Η γιορτή του Μεσοκαλόκαιρου στις 21 Ιουνίου είναι η πιο σημαντική γιορτή του χρόνου για αυτούς. Η επιλογή της 01/01 ως Πρωτοχρονιά είναι τελείως τυχαία και με εμπορικά κριτήρια. 1 βδομάδα ακριβώς μετά τα Χριστούγεννα για να πηγαίνουν πακέτο οι γιορτές. Στους αρχαίους πολιτισμούς το έτος άλλαζε στο τέλος του καλοκαιριού, δηλαδή στις 21 Σεπτεμβρίου. Αλλά αυτό πλέον είναι τόσο βαθιά ριζωμένη παράδοση που δεν αλλάζει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ευχές σε όλους!
    Αν δεν κάνω λάθος, η γιορτή των χριστουγέννων επιλέχθηκε να είναι εκεί που είναι λόγω του ότι εκεί γύρω, ή στην αρχή ακριβώς την ίδια μέρα, υπήρχε η παγανιστική εορτή της επανάκαμψης της Ημέρας, στο χειμερινό ηλιοστάσιο στις 21 Δεκέμβρη που αρχίζει και μεγαλώνει ξανά! Κα ιεπιλέχθηκε από έναν Πάπα ακριβώς για να κερδίσει λίγη πελατεία, μπερδέυοντας την υπάρχουσα. Πάντως σε Γερμανία και Σουηδία είναι πολύ πιο σημαντική εορτή τα χριστούγεννα από ότι στην ελλάδα. Τα έχω περάσει ωωςκάτοικός τους και είναι άλλο πράγμα
    Θα προτιμούσα να είναι αυτή η πρώτη ημέρα του χρόνου, το χειμερινό ηλιοστάσιο. Την μεγαλύτερη Νύχτα του έτους να γιορτάζουμε τον καινούργιο κύκλο του χρόνου. Σα να λέμε ελπίδα μέσα στο σκότος. Στην Σουηδία πάντως πολύ μεγάλη γιορτή με ομιλία του βασιλιά τους στην Ουψάλα γίνεται και στην εαρινή ισημερία.
    Πάντα με εκνεύριζε μικρό που κανείς δε μου απαντούσε στην εξής απλή απορία. Αφού χωρίζουμε την ιστορία μας σε π.Χ. και μ.Χ. σημαίνει ότι σταματάμε την αντίστροφη μέτρηση του χρόνου με το γεννιέται ο Χριστούλης και ξεκινάμε κανονική μέτρηση, σωστά; Τότε πως λέμε ότι το κάθε νέο έτος ξεκινάει την 1η γενάρη και όχι την 25η Δεκέμβρη που έχουμε τα γεννητούρια; Τις έξι μέρες στο ενδιάμεσο που είχε γεννηθεί ο Ιησούς που τις βάζουμε, στο μ.Χ. ή στο π.Χ.; Κάποια στιγμή η απορία λύθηκε από μόνη της όπως καταλαβαίνετε.
    Στα Χριστούγεννα δεν μου αρέσει η υποχρέωση της χαράς. Άπο την πρώτη φορά που, για προφανώς υψίστης σημασίας προσωπικούς λόγους, δεν είμουνα χαρούμενος τα Χριστούγεννα, αυτό το "τι μούτρα είνια αυτά, Χριστούγεννα έχουμε" μου κάθετε στον λαιμό.
    Επίσης όλο αυτό το μπέρδεμα με άγιο βασίλη που λέγεται κλάους, έρχεται από την καισαρεία αλλά μένει στον Β. Πόλο, γιορτάζει Πρωτοχρονιά αλλά μοιράζει δώρα τα χριστούγεννα και αντί να είναί ρακένδυτος και ξερακιανός όπως μου είχε μαθει η γιαγιά στους βίους αγίων φοράει κόκκινη παλτουδιά και έχει μαγουλάκια, πήρα πρωτοβουλία και το ξεκαθάρισα στην μεγάλη βαφτιστήρα μου, με την άδεια των γονιών της βέβαια. Το πήρε πολύ καλά. Και μου είπε ότι αν γίνει και αυτή πλούσια θα τα μοιράσει όλα σαν τον Καισαρείας, και ότι δεν θα με ξαναπρήξει για δώρο τα χριστούγεννα, αλλά θα περιμένει την πρωτοχρονιά. Ανησυχώ μόνο που υποσχέθηκε ότι θα το πει και στις φίλες της στο σχολείο. Σε καναδυό χρόνια θα τα κελαηδήσω και στην μικρή φιλιότσα μου και έτσι θα έχω εκπαιδευτεί και για τα δικα μου αν αξιωθών
    Αυτά τα λίγα, εν αναμονή των φώτων με τρομερό χιονιά, ας ελπίσουμε να μην έχουμε θύματα και ας μας φωτίσει ο Θεός ενόψει εκλογών
    Και για να μην ξεχνιόμαστε, υπάρχουν και ανίδεοι περί χριστουγέννων! https://www.youtube.com/watch?v=Jfqyr3Ao-rQ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Λογικά όχι μόνο οι 6 μέρες από τα Χριστούγεννα μέχρι τη πρωτοχρονιά άλλα και όλες οι προηγούμενες του έτους θεωρούνται 1μχ.
      Είναι σαν να μπαίνει το μοναδικό γκολ στις καθυστερήσεις να κάνει σέντρα η άλλη ομάδα, δυό τρεις πάσες και φρρ το λήγει ο κόρακας.

      Στην πραγματικότητα πάντως δεν ξέρω πως το ορίσανε το καλεντάρι, ίσως να μετράει το 1μχ από την επόμενη χρονιά και η απορία σου να μπορεί να προστεθεί στις χιλιάδες άλλες λογικές απορίες περί θρησκείας στις οποίες δεν υπάρχει απάντηση.

      Διαγραφή
  4. Η σχέση που έχω με τον υπολογιστή τώρα στις διακοπές μπορεί να χαρακτηριστεί και εν διαστάσει. Τέλος πάντων και με μεγάααλη καθυστέρηση να απαντήσω.

    Λύκε μου άρεσε η παρομοίωση, αλλά νομίζω ότι για την επιλογή την 1ης Ιανουαρίου ο Αταραξίας έχει δίκιο. Σε κάθε περίσταση μιλάμε για επιλογή που όπως λέμε στο χωριό μου έγινε arbitrary.

    Λοιπόν για το π.Χ., μ.Χ. μετά το millenium είπα να μην ξανασχοληθώ. Φιλοσοφικά πάντως, ο χρόνος είναι ανθρώπινη εφεύρεση. Είναι μια μέθοδος να μετράει την περιοδικότητα των φυσικών φαινομένων. Ως εκ τούτου, όπου γουστάρει ο εφευρέτης βάζει το 0, την αφετηρία, ότι άλλο γουστάρει.

    Όσο για το Σεντ Μπίλι, και επειδή αναφέρθηκε ο Αταραξίας πολύ στη Σκανδιναβία, αυτός είναι απλώς ο Όντιν μεταμφιεσμένος, όπως λέει και μια σπουδαία, ακαδημαϊκού επιπέδου θα έλεγα ανάλυση: http://infolocata.com/mirovia/irrefutable-proof-that-santa-is-odin/

    ΑπάντησηΔιαγραφή