Συνεδρία 63: Το Ατύχημα της Γέννας

Μια από τις ειδήσεις της βδομάδας που μου έκανε μεγάλη εντύπωση ήταν ότι μία τριαντατριάχρονη στην Indiana των ΗΠΑ κατηγορείται για εμβρυοκτονία και αντιμετωπίζει έξι με είκοσι χρόνια φυλάκισης επειδή... απέβαλε! Είδηση που θα έκανε όλους τους ιεροεξεταστές να δακρύσουν από συγκίνηση σε τέτοιο βαθμό που δε θα άγγιζαν ανήλικο αγοράκι για ένα μήνα. Κοιτώντας την είδηση λίγο πιο βαθιά, κόντεψα να πεθάνω στο γέλιο από το πως η νομοθεσία in the land of the free and the home of the brave είναι σα να προέρχεται από βιβλικά κατάστιχα.

Σύντομα, η ινδικής καταγωγής Purvi Patel διώκεται επειδή κατά τη διάρκεια πρόωρης γέννας στα μέσα Αυγούστου (δε δίνεται ακριβής ημερομηνία) απέβαλε και γέννησε ένα νεκρό έμβρυο. Ο τοκετός έλαβε χώρα στο σπίτι της. Πολλές γυναίκες στις ΗΠΑ που δεν έχουν τα οικονομικά μέσα να γεννήσουν σε νοσοκομείο γεννούν στα σπίτια τους, όπως τις παλιές και όχι τόσο καλές εποχές. Δεν είναι μόδα, είναι ανάγκη. Το παιδί γεννήθηκε νεκρό. Η Patel αντιμετωπίζει επίσης μέχρι και πενήντα χρόνια κάθειρξης διότι το νεκρό έμβρυο βρέθηκε σε σκουπιδοτενεκέ δίπλα στο σπίτι της, οπότε αν δεν αποδειχτεί ότι γεννήθηκε νεκρό (υπάρχει η μαρτυρία της μαμής), πάει για παραμέληση ανηλίκου και βρεφοκτονία από αμέλεια. Φυσικά οι δύο αυτές κατηγορίες είναι αντικρουόμενες μεταξύ τους και ο εισαγγελέας οφείλει να διαλέξει με ποια θα τη διώξει.

Το τραγικό είναι ότι 38 στις 50 πολιτείες έχουν νόμους κατά τις εμβρυοκτονίας. Φεμινιστικές οργανώσεις τονίζουν ότι υπάρχει μια προσπάθεια ποινικοποίησης της εγκυμοσύνης, αλλά μάλλον κάνουν λάθος. Όπως και σε όλο το debate για τις εκτρώσεις στις ΗΠΑ το ζήτημα είναι η ποινικοποίηση του γυναικείου σώματος και η μηδενική εξουσία που η γυναίκα θα μπορούσε να έχει πάνω σε αυτό. Το ακόμα πιο αστείο είναι ότι η νομοθεσίες ψηφίστηκαν με την επίφαση ότι θα βοηθήσουν τις γυναίκες και θα διώκονται οι γιατροί που κάνουν παράνομες εκτρώσεις. Επίσης (και εδώ τερματίζει) υποτίθεται ότι θα προστάτευε τη γυναίκα αν έχανε παιδί σε περίπτωση που ήταν θύμα οικογενειακής βίας. Αλλά, σε περίπτωση που δεν αποδεικνυόταν άμεση σύνδεση του ξυλοδαρμού και της αποβολής τότε κατηγορούμενη βρισκόταν η γυναίκα. Όπως και με τους γιατρούς, πάλι κατηγορείτο η γυναίκα που πήγε να κάνει την έκτρωση.

Στην πολιτεία της Indiana υπάρχει και νομολογία. Το Μάιο του 2012 μετά από δύο χρόνια δικαστικών περιπετειών, η Ταϋλανδέζικης καταγωγής Bei Bei Shuai καταδικάστηκε σε 12 χρόνια κάθειρξης επειδή έχασε το παιδί που κυοφορούσε σε μια απόπειρα αυτοκτονίας. Αυτό που αποδεικνύουν οι δύο αυτές περιπτώσεις είναι ότι υπάρχει μια προσπάθεια από τη δικαστική εξουσία στις ΗΠΑ να κατοχυρωθεί με νομολογία η ποινικοποίηση όχι μόνο των εκούσιων εκτρώσεων, αλλά και των ακούσιων. Πέρα όμως από την υπαγωγή της γυναίκας σε απλή αναπαραγωγική μηχανή, η οποία δεν μπορεί να κάνει λάθος στο λειτουργικό της ρόλο, υπάρχει και η φιλοσοφία δικαίου που επιστρέφει το νομικό πολιτισμό αιώνες πίσω.

Ας υποθέσουμε ότι το βασικό ανθρώπινο δικαίωμα είναι το δικαίωμα στη ζωή. Αυτό σημαίνει ότι η ζωή είναι εγγυημένη και η παρεμβάσεις των αρχών γίνονται θετικά για να τη διασφαλίσουν και αρνητικά για το πότε θα μπορούν να επέμβουν σε αυτήν. Το κρατικό μονοπώλιο στη βία εξασφαλίζει την εξουσία του νομοθέτη στο πότε θα μπορέσουν να αφήσουν κάποιον άνθρωπο να πεθάνει και υπό ποιες συνθήκες ώστε να μη διωχθεί ποινικά. Αυτό που αποδίδεται καλύτερα στα Αγγλικά ως “Right to live and let die”. Αφήνω τη φιλοσοφική ανάλυση της φράσης για άλλη φορά και περνάω σε αυτό που ενδιαφέρει. Εφόσον το κράτος ορίζει ποιος είναι σύννομος θάνατος και ποιος όχι, οφείλει να εφαρμόσει το νόμο υπό δύο προϋποθέσεις: 1) στο έδαφος στο οποίο έχει δικαιοδοσία και 2) στα άτομα τα οποία είναι μέλη του πληθυσμού σε αυτό το έδαφος. Ως εκ τούτου και πέρα από το τι επιτάσσουν οι επιστήμες όπως η βιολογία, για να εφαρμόσει ένα νόμο πρέπει τόσο ο θύτης όσο και το θύμα να είναι υπαρκτά πρόσωπα. Και εδώ υπάρχει ζήτημα. Μπορεί η γυναίκα να είναι υπαρκτή, αλλά το έμβρυο δεν είναι μέρος του πληθυσμού που αναγνωρίσει το κράτος. Η γυναίκα λοιπόν καταδικάζεται ότι έχει σκοτώσει ένα ‘ον’ που δεν καλύπτεται από το νομικό κώδικα, αφού οι αρχές δεν μπορούν να αναγνωρίσουν την ύπαρξή του.

Αυτά βέβαια όταν κοιτάμε τα πράγματα νομικά και όχι θρησκευτικά. Οι νόμοι αυτού του τύπου εκφράζουν τα βαθύτερα συντηρητικά θρησκευτικά συναισθήματα του Ιουδαιοχριστιανικού κατεστημένου. Οι φανατικοί των θρησκειών που σκίζονται για την ιερότητα της ζωής όταν αυτή είναι στη μήτρα της γυναίκας και μετά διατηρούν τη θανατική ποινή και σκοτώνουν τον ένα μετά τον άλλο τους θανατοποινίτες. Όπως έλεγε και ο κωμικός George Carlin, αν η ζωή βρίσκεται στο ωάριο τότε να συλλαμβάνουν τις γυναίκες μετά τη δεύτερη περίοδό τους ως serial killers. Και τους άντρες μετά τη δεύτερη μαλακία. Δεν είναι δυνατόν τόσα μωρά να πηγαίνουν χαμένα. Βέβαια οι ίδιες θρησκείες που λένε όλα αυτά για τα έμβρυα και για το πόσο ιερή είναι η ζωή και μπλα, μπλα, έχουν σκοτώσει αμέτρητους ανθρώπους στο όνομα της πίστης. Επίσης, κανένα θρησκευτικό δόγμα δεν προβλέπει νεκρώσιμη ακολουθία για τα έμβρυα που δε γεννιούνται. Τώρα πως γίνεται να σκίζεσαι ότι η γυναίκα δεν μπορεί να κάνει έκτρωση διότι σκοτώνει ένα ζωντανό «πλάσμα του Θεού» και να μην έχεις νεκρώσιμη ακολουθία για αυτό στο καταστατικό με ξεπερνά.

Η ανθρωπότητα κάνει συνεχώς βήματα προς τα πίσω όπως είχε πολύ εύστοχα προβλέψει το 2001 ο Umberto Eco. Σε λίγα χρόνια οι βιολόγοι δε θα μιλάμε πια για το θαύμα της ζωής, αλλά για το ατύχημα τηςγέννας.