Συνεδρία 30: Καληδονία

Απόκρημνα βουνά που καταλήγουν στο να σχηματίζουν ένα λίθινο τείχος προς την απείθαρχη Βόρεια Θάλασσα. Παραλίες δεν υπάρχουν, η χώρα δεν ανοίγεται στον κόσμο. Ο πέτρινος αιγιαλός απαγορεύει ακόμα και στη θάλασσα να εισβάλει εντός της. Τα βουνά στο εσωτερικό τους απόκρημνα, με ελάχιστη βλάστηση. Στα Νότια υπάρχουν κάποιες υποψίες δασικών εκτάσεων, αλλά αφού εγκαταλείψεις τον κόσμο του λίθου. Όχι δεν είναι μόνες τους οι πέτρες, λίμνες έχουν σπαρθεί για να λειτουργούν ως δεξαμενές που ποτίζουν τη ζωτικότητα των ανθρώπων. Λίμνες μυστηριακές, που τις συντροφεύουν θρύλοι για τέρατα που κατοικούν στα βάθη τους. Υδάτινοι θύλακες που κλείνουν μέσα τους τη γαλήνη, τον τρόμο και την υπόκωφη βία του τοπίου και των ανθρώπων.

Καλώς ήρθατε στην Καληδονία της Βόρειας Σκωτίας. Μέρος τραχύ όπως και οι λιγοστοί άνθρωποι που το κατοικούν. Η ανθρώπινη παρουσία είναι τόσο περιορισμένοι που λύκοι, αρκούδες και αλεπούδες στην ξηρά και σολομοί, όρκες και φώκιες στη θάλασσα αν αποφάσιζαν να κάνουν επιδρομή θα καταλάμβαναν λιμάνι και οικισμό σε δέκα λεπτά. Αντίθετα με τα τροπικά νησάκια του Ειρηνικού που ο Σκωτσέζος ναύαρχος ονόμασε Νέα Καληδονία όταν τα ανακάλυψε για να τιμήσει τη γενέτειρά του, εκεί φυτρώνει μόνο στάρι και κολοκύθι. Και το πρώτο κατά βάση γίνεται whiskey.

Έχω μία συνάδελφο που κατάγεται από εκεί. Τυπική κοκκινομάλλα, τροφαντή Σκωτσέζα, με φακίδες και πράσινα μάτια. Μας είχε καλέσει, εμάς και άλλο ένα ζευγάρι να πάμε τον Ιούνιο εκεί. Δύο το μεσημέρι είχε έξω 5 βαθμούς και το βράδυ -4. Ο Ολλανδός σύζυγός της λέει ότι το μέρος είναι ότι δεν είναι η δική του χώρα. Επικλινές, με πολύ κρύο και χιόνι, λίγη βροχή και πολύ πάνω από τη θάλασσα. Μέρος εξαιρετικής μοναδικότητας (πλεονασμός το ξέρω), που δεν μπορείς να φανταστείς πώς απέχει μερικές δεκάδες μίλια μόλις από τη βιομηχανική Γλασκώβη και λίγα παραπάνω από το γοτθικό Εδιμβούργο.

Στις δύο μεγάλες πόλεις συμβαίνουν άλλο πιο πολύπλοκα πράγματα. Στη Γλασκώβη χθες έπεσε ένα ελικόπτερο της αστυνομίας στην οροφή ενός μπαρ γεμάτου από κόσμο, λόγω Παρασκευόβραδου. Η τραγική ειρωνεία είναι ότι μόλις είχε αλλάξει η ώρα και ήταν η μέρα του Αγίου Ανδρέα, προστάτη Αγίου της Σκωτίας. Ο απολογισμός μέχρι τώρα είναι οκτώ νεκροί και δεκατέσσερις βαριά τραυματίες. Αν και μπορούμε βάσιμα να υποθέσουμε ότι ο Άγιος δεν τα έχει καλά με τα σώματα ασφαλείας, οι παράπλευρες απώλειες μας ωθούν στο συμπέρασμα ότι σίγουρα δεν έβαλε το χέρι του.

Στο Εδιμβούργο την Τρίτη το Εθνικό Κόμμα Σκωτίας παρουσίασε ένα σχέδιο για την ανεξαρτητοποίηση της χώρας μέσω της διεξαγωγής δημοψηφίσματος. Πυρετός υπερηφάνειας κατέκλυσε τη Σκωτία που μετά από περίπου 550 χρόνια θα προσπαθήσει με θεσμικό, δημοκρατικό τρόπο να αποχωρήσει από το Βρετανικό στέμμα, στο οποίο προσχώρησε τότε μετά από ήττα στο πεδίο των μαχών. Βέβαια, πέρα από τους τίτλους, η Σκωτία είναι διχασμένη και η Αγγλία χολωμένη. Για τους Μπλε του Βορρά όσο και αν διαρκούν οι εθνικιστικές κορώνες, οι σφυγμομετρήσεις δίνουν περίπου 52,3% υπέρ της ανεξαρτησίας, και οι εννιά μήνες που μεσολαβούν μέχρι να γίνει αυτό μπορούν να αλλάξουν εύκολα αυτό το μόλις +2,3% του ‘Υπέρ’.

Οι Άγγλοι από την άλλοι είναι εντελώς χαμένοι. Το κυβερνόν συντηρητικό κόμμα γνωρίζει ότι αν αποχωρήσει η Σκωτία, αν χάσει εδάφη δηλαδή, δεν ξαναβλέπει κυβέρνηση για τα επόμενα πενήντα χρόνια. Οι εργατικοί βλέπουν ευκαιρία, αλλά δεν παρεμβαίνουν για να μη χάσουν την υποστήριξη του πολυπληθέστερου Αγγλικού κοινού. Το παλάτι θα πνίξει τον πόνο του σε καμιά ιπποδρομία, ή σε κάποιο tennis club, και όλο το πολιτικό σκηνικό πετάει αόριστες απειλές και νουθεσίες. Άλλοι οργανισμοί έχουν πραγματικό θέμα όμως, όπως ο στρατός, που απαρτίζεται κατά 40% από Σκωτσέζους. Η Βρετανία θα απολέσει τη δυνατότητα παγκόσμια στρατιωτικής παρουσία με την αποχώρηση των Σκώτων στρατευμένων και αξιωματικών. Επίσης, η τράπεζα της Αγγλίας αρχίζει να έχει προβλήματα ευρώ. Διότι το σχέδιο προβλέπει διάλυση της πολιτικής, αλλά διατήρηση της νομισματικής ένωσης, δηλαδή η Σκωτία θα έχει ως νόμισμα τη Βρετανική λίρα. Επειδή το ‘ασύμμετρες οικονομίες, κοινό νόμισμα’ σα μόδα πέρασε, αλλά και για λόγους εκδίκησης, το City προβλέπεται να τους πει: Independence Ye Olde Boys means new sovereign currency.

Και καλά πείτε ότι αυτό λύνεται με τη θέσπιση της Σκωτσέζικης λίρας, που αρχικά θα έχει την ίδια ισοτιμία με τη Βρετανική και μετά θα τραβήξει το δρόμο της. Σε περίπτωση φυσικά που τα βρουν με το θησαυροφυλάκια για το ποιο είναι το ποσοστό σε πολύτιμα μέταλλα και ταμειακά ή συναλλαγματικά διαθέσιμα που αντιστοιχούν στη Σκωτία, κάτι το οποίο είναι highly unlikely. Εκεί που το σχέδιο πάσχει είναι στο θέμα της ΕΕ. Η Σκωτία επιθυμεί να παραμείνει μέλος της ΕΕ και μάλιστα να διατηρήσει όλα τα Opt-outs που έχει εξασφαλίσει η Βρετανία. Η απάντηση των Βρυξελλών ήταν άμεση και το ίδιο βράδυ εξέδωσαν ανακοίνωση που αναγράφει αναλυτικά ότι οποιαδήποτε περιοχή αποχωρήσει από κράτος-μέλος της ΕΕ, παύει να θεωρείται μέλος της Ένωσης και οφείλει, αν το επιθυμεί, να δηλώσει εκ νέου υποψηφιότητα εισόδου. Και εδώ είναι τα δύσκολα, διότι α)απαιτείται ομοφωνία για την είσοδο νέου μέλους στην ΕΕ και β)τα opt-outs της Βρετανίας όχι μόνο δεν εξασφαλίζονται, αλλά η κάλυψή τους είναι προαπαιτούμενο για να εξετασθεί μια υποψηφιότητα. Όσο για το (α) δεν ξέρω αν η Αγγλία θα προβάλλει Veto για λόγους εκδίκησης, πράγμα πολύ πιθανό και ταιριαστό στην ιδιοσυγκρασία τους, αλλά η Ισπανία θα το κάνει σίγουρα για δύο λόγους: 1) Καταλωνία, 2) Βασκωνία.

Τέλος, τεράστιο ζήτημα είναι και τα πυρηνικά όπλα. Η Σκωτία διατηρεί στο έδαφός της ένα στρατόπεδο στο οποίο φυλάσσονται πυρηνικές κεφαλές και ένα ναύσταθμο στον οποίο καταλύουν πυρηνικά υποβρύχια. Για τις κεφαλές μπορεί να ακολουθηθεί το μοντέλο της Ουκρανίας, όπου μεταφέρθηκαν τα όπλα με κοινή επιχείρηση ΝΑΤΟ και Ρωσίας σε ρωσικό έδαφος. Με τα υποβρύχια το θέμα είναι εξαιρετικά πολύπλοκο, καθώς η Βρετανία δε διαθέτει πλέον άλλου τύπου πλην trident. Και ενώ δήλωσαν ότι θα υπογραφούν όλες οι διεθνείς συνθήκες και συμβάσεις που ρυθμίζουν τέτοια καθεστώτα και με δεδομένο ότι η εισδοχή στο ΝΑΤΟ θα γίνει αυτόματα, το ζήτημα με τα όπλα μαζικής καταστροφής σίγουρα δεν είναι στο χέρι τους.

Μ’ αυτά και μ’ αυτά, η συνάδελφος έλεγε χθες στη δουλειά ότι μάλλον θα χρειαστεί διαβατήριο τα επόμενα Χριστούγεννα που θα πάει σπίτι της στην Καληδονία.