Συνεδρία 3: Πώς κυνηγάς ένα όνειρο;

Είμαι ένας στυγνός ορθολογιστής. Όμως δεν μπορώ να πω ότι δεν έχω κάνει όνειρα. Για να κοροϊδεύω τον εαυτό τα βάφτιζα ‘προγραμματισμό’. Επειδή βέβαια έχω παίξει πολλά αθλήματα σε ομάδες έχω και ένα αθλητικό πνεύμα. Αυτό το ορίζω ως τη διάθεση να πηγαίνεις κάθε φορά ένα βήμα παραπάνω, να ξεπερνάς σε κάθε βήμα λίγο τον εαυτό σου, σεβόμενος πάντα τον αντίπαλο.

Πάντα έκανα αθλητισμό για να περνάω καλά και να αδειάζει το κεφάλι μου από τα μαθήματα σε σχολείο και φροντιστήριο. Έπαιξα πόλο κατά βάση διότι αγαπώ πάρα πολύ το κολύμπι. Νησιώτης γαρ και το νερό με βοηθάει περισσότερο. Το πόλο όμως είναι βρώμικο άθλημα. Το τι συμβαίνει κάτω από το νερό δεν περιγράφεται εύκολα. Μετά δοκίμασα παράλληλα το μπάσκετ. Είχα καλό σουτ και έπαιζα καλή άμυνα, όμως είμαι τόσο αργός που δεν το απολάμβανα. Δοκίμασα και άλλα με αποτυχία: τένις, χάντμπολ και κολύμπι σκέτο. Αν δεν έχει μπάλα δεν το διασκεδάζω και η με τα ατομικά σπορ δεν τα έχω καλά. Το χάντμπολ ήταν πρόβλημα λόγω εγκαταστάσεων στην Κρήτη. Υπήρχε κάτι που άφηνα πάντα απέξω. Το ποδόσφαιρο το έπαιζα με τους φίλους μου. Ήταν μια ιεροτελεστία που τελούσα με την παρέα μου, μια μέθοδος να δενόμαστε περισσότερο να είμαστε μαζί.

Ποτέ κανείς μας δε φαντάστηκε τον εαυτό του να αποθεώνεται στο Camp Nou, στο Old Trafford, στο San Siro, ό,τι υποστήριζε ο καθένας. Ήταν από εμάς, για εμάς, σε εμάς. Τελευταία μέρα των πανελληνίων. Οι θεωρητικοί δίνουμε Λατινικά, οι θετικοί βιολογία και οι τεχνολογικοί τεχνολογία. Βγαίνουμε, όλοι με μαγιό και πάμε στη θάλασσα. Αφήνουμε τις κοπελιές στις ξαπλώστρες και παίρνουμε μια μπάλα. Δικός μας αγώνας, με τις groupies παραπέρα. Σε κάθε πάσα, κάθε γκολ, κάθε απόκρουση υπάρχει η προσφώνηση του ονείρου: ‘Έλα ρε δικηγόρε!’, ‘Μπράβο ρε γιατρέ!’, ‘Κοίτα δεξιά ρε διπλωμάτη!’. Οι γυναίκες μας κοιτάνε και γελάνε παραπέρα. Πρέπει να είναι η πρώτη φορά που κανείς δεν τους δίνει σημασία. Male bonding το λένε εδώ στην Αγγλία, δέσιμο μεταξύ αντρών.

Έχουν περάσει χρόνοι έντεκα από τότε. Αλλά σε κάθε τελικό Ch.L. θυμάμαι εκείνη τη μέρα. Δέκα δεκαοκτάχρονοι με μια μπάλα στην παραλία Arena της Κρήτης που έπαιζαν τα όνειρά τους σε μια λοταρία στην οποία όλοι ήταν νικητές. Σήμερα δεν μπορεί να γίνει αυτό, όμως οι δύο ομάδες παίζουν, όπως και στις πανελλήνιες, σε μια εξέταση όλη τη χρονιά. Δε γίνεται να κερδίσουν όμως όλοι. Υπάρχει το όνειρο της Dortmund, που πέρασε από χίλια κύματα και δεκαπέντε χρόνια μετά μπορεί να ξαναπάρει την κούπα στη Βεστφαλία. Ο μέτριος μαθητής που δούλεψε πολύ και στοχεύει σε μεγάλη σχολή.

Υπάρχει και η λύτρωση της Bayern. Ο σημαιοφόρος που είναι υποχρεωμένος να ανταποκριθεί στις προσδοκίες. Ή ο αριστούχος που δεν έπιασε το πολυτεχνείο με την πρώτη και ξαναδίνει. Μάλλον το πρώτο λέω εγώ, γιατί στους δύο προηγούμενους χαμένους τελικούς ήταν άλλη ομάδα. Ο σημαιοφόρος όμως είναι υπερόπτης. Ξέρει την ύλη απέξω σελίδα, σελίδα και έχει δουλέψει ξανά και ξανά ασκήσεις, θέματα, διατυπώσεις. Πάει να παίξει την πρωτιά στη σχολή και όχι την είσοδο απλά σε αυτήν. Ονειρεύεται την επιβεβαίωση, τη ζωή που ανοίγεται μπροστά του όταν θα ξεφύγει από όλα αυτά. Ή και να μην ξεφύγει. Πόσο διαρκεί μια σχολή; Τρία, τέσσερα, πέντε χρόνια. Θα τελειώσει αυτόν τον κύκλο κυνηγώντας τις υποτροφίες.

Η Dortmund, ο μέτριος μαθητής που διάβασε πολύ τον τελευταίο χρόνο για τις πανελλήνιες. Ή ο καλός που επιτέλους αποφάσισε να διαβάσει. Έχει το όνειρο να πιάσει τη μεγάλη σχολή. Να κάνει περήφανους τους δικούς του και να αφήσει άφωνους από θαυμασμό τους ουδέτερους. Θα πάρει έναν τίτλο, θα μπει σε μια καλή σχολή και εκεί θα δει πότε θα την τελειώσει. Θα ζήσει όμως παράλληλα. Θα ρουφήξει όλη τη ζωή που δικαιούται και θα εκμεταλλευτεί κάθε ευκαιρία. Ποτέ του δε θα είναι ο μόνιμα αριστούχος, αλλά σε μία εξέταση όλα γίνονται. Έχει προετοιμαστεί άλλωστε για να γράψει δεκαεννιά.

Συνήθως είμαι σε τέτοια δίδυμα με τους μέτριους, παρόλο που ήμουν καλός μαθητής. Αλλά αν αριστεύσει ο άριστος είναι μια δικαίωση της δουλειάς και της συνέπειας, κάτι που έκανα και εγώ. Βέβαια, ήμουν σε ένα περιβάλλον που όλοι μπορούσαν να κερδίσουν. Σήμερα μπορεί να κερδίσει μόνο ένας. Αν ήταν δύο άριστοι θα ήμουν με τον πιο ταλαντούχο. Είναι όμως εκείνη η μέρα, πάνω στην άμμο, να μου θυμίζει ότι η ζωή δίνει δικαιώματα σε όλους. Σε όλους όσους δουλεύουν τουλάχιστον και κυνηγούν τα όνειρά τους.

Κάποιες φορές κερδίζουν πολλοί, κάποιες ένας, αλλά στην τελική, όπως και η μπάλα, η ζωή είναι μια λοταρία.

ΥΓ. Μετάφραση των στίχων το μεσημέρι δεν προλαβαίνω τώρα.      

Συνεδρία 2: Η ίδια μου η παγίδα

Οφείλουμε όλοι να παραδεχτούμε ότι κάποια στιγμή κάναμε τα πράγματα με έναν τρόπο που μας γύρισαν μπούμερανγκ. Που αλλιώς τα υπολογίσαμε και αλλιώς μας βγήκαν. Είτε ωθούμενοι από υπερβολική σιγουριά που μας έδινε ένας προσεκτικός προγραμματισμός, είτε παρασυρόμενοι από την ορμή της εκδίκησης. Η δεύτερη μάλιστα δημιουργεί ένα πάθος τυφλό και οδηγεί πιο εύκολα στο λάθος.

Δεν είμαι πιστός με τη θρησκευτική έννοια του όρου. Πιστεύω όμως πολύ στον άνθρωπο και κατ’ επέκταση στις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων. Η φιλία είναι κάτι ιερό και οτιδήποτε τη διαταράσσει ανάβει κόκκινα λαμπάκια μέσα μου. Συνακόλουθα, ένα τεράστιο πρόβλημα στο λύκειο, στο πανεπιστήμιο και μετά στην επαγγελματική ζωή υπήρξαν οι μεικτές παρέες. Αγόρια και άντρες που χαλάστηκαν με άλλα αγόρια ή άντρες για μια γυναίκα, κορίτσια και γυναίκες που τα έσπασαν με άλλα κορίτσια ή γυναίκες για ένα άντρα. Η διάλυση μιας παρέας μου έφερνε πάντα ένα αίσθημα βαθιάς θλίψης, όσα κομμάτια της και αν κρατούσα μετά. Ποτέ δεν ήταν το ίδιο.

Σε μια τέτοια περίπτωση συνέβη η δική μου μεγαλύτερη πτώση σε παγίδα που είχα στήσει ο ίδιος. Η ιστορία δεν είναι πολύπλοκη, μάλλον κοινότοπη. Το σενάριο εννοώ. Δεύτερο έτος στο πανεπιστήμιο και από την παρέα του πρώτου έτους έχουν δημιουργηθεί δύο τρίγωνα που μπλέκονται μεταξύ τους σε λογική παραβολικής (εκ της παραβολής) γεωμετρίας. Δύο άντρες ήθελαν την ίδια γυναίκα, αυτή ήθελε έναν τρίτο, εκείνου του ήταν αδιάφορη και σεβόταν τους άρρενες φίλους του. Αυτός είμαι εγώ στην ιστορία, ο τρίτος. Το δεύτερο τρίγωνο λίγο αργότερα.

Όσο τα πράγματα ψυχραίνονταν μέσα στην παρέα και άρχιζαν να διακρίνονται στρατόπεδα, εγώ φόρτωνα. Σε κάποια φάση λέω να πάρω την πρωτοβουλία και αφού το τέλος ήταν προδιαγεγραμμένο να το κάνω με τρόπο που να πονέσει τους δύο υπαιτίους. Εκείνη και τον ένα από τους δύο άρρενες που έβαζε την καψούρα του πάνω από όλα. Το σχέδιο ήταν εξαιρετικά προσεκτικά δουλεμένο. Εξαπάτηση, κλιμάκωση και grand finale, με τους δικού μου όρους. Παραδέχομαι ότι είμαι εξαιρετικά εκδικητικός με όσους μου πειράζουν πράγματα που σημαίνουν πολλά για εμένα.

Βήμα 1: Συνάντηση με τη γυναίκα και πίεση στα ευαίσθητα σημεία. Δε σε βλέπω ερωτικά (πάντα μεγάλο πλήγμα), περνάμε καλά όλοι μαζί, υπάρχουν άλλοι που ενδιαφέρονται για ‘σένα, τα κορίτσια της παρέας κρατάνε τις ισορροπίες (εξαπάτηση που λέγαμε).

Βήμα 2: Συνάντηση με τον άντρα και ανύψωση ηθικού. Δεν ενδιαφέρομαι, το ξέρεις και το ξέρει. Από εμένα έχεις το ελεύθερο, υπό την προϋπόθεση ότι δε θα τινάξετε την παρέα στον αέρα (εξαπάτηση – δε γίνονται αυτά τα πράγματα). Μίλα και με τον άλλο, αλλά μετά από τόσο καιρό ξέρουμε και οι δύο ότι κοιτάζει πια αλλού (η απαραίτητη αλήθεια για να γίνουν πιστευτά τα υπόλοιπα).

Βήμα 3: Συνάντηση όλοι μαζί σαν παρέα και όχι τα εμπλεκόμενα πρόσωπα. Κάθομαι σε σημείο να ελέγχω τους τρεις τους, όχι απλό σε μια παρέα 10 ατόμων. Ο τρίτος φίλος έρχεται με τη νέα σχέση. Ευπρόσδεκτο δώρο. Δεν πιστεύω την τύχη μου που του έκοψε να το κάνει. Ο άντρας κάθεται δεξιά μου, αλλά… η γυναίκα κάθεται δύο θέσεις αριστερά μου και μεταξύ μας έχει μπει μία φίλη της, που ένα χρόνο τώρα μόνο άκουγα ιστορίες για αυτήν αλλά δεν είχα δει ποτέ.

Βήμα 4: Συμβουλή, προσέχετε τα random events. Αφού παραγγέλνουμε η φίλη ξεκινά να μου μιλάει. Το σχέδιο θα καθυστερήσει σκέφτομαι. ‘Ξέρεις εγώ ζήτησα από την Ε. να βρεθούμε’. ‘Γιατί;’ ρωτάω με την προσοχή μου στραμμένη αλλού. ‘Μου έχει πει ότι ακολουθείς πιστά τους δικούς κανόνες και είσαι καλός στο σχεδιασμό’. ‘Με κολακεύεις’ απαντάω ψιλοαδιάφορα, διάολε είναι όμορφη αλλά έχω δουλειά. ‘Θέλω να με βοηθήσεις να στήσω μια ιστορία εκδίκησης’. Καταστροφή...

Τα μάτια μου πρέπει να άστραφταν περισσότερο από μπουζουκόβιο που έχει πάρει 10 μυτιές κόκα. Καρφώνονται αριστερά στα fm και τα megahertz της κάνουν το δείκτη του μυαλού μου να πάλλεται. 15:23. Τόσο της πήρε να μου εξηγήσει το background. Διάολε, τα διέλυσες όλα, αλλά δεν μπορώ να συγκεντρωθώ. Γυρνάω να πιάσω το ποτό και βλέπω 11 άτομα να μας κοιτάνε. Η φίλη αριστερά της με τον άντρα δεξιά μου σαχλαμαρίζουν μεταξύ τους. Υπάρχει ελπίδα ακόμα. Σκατά! Δεν ελέγχω τον εαυτό μου και θέλω να κάνω το master of puppets.

Δύο γουλιές Captain Morgan, κλειστά μάτια, όχι τα μπούτια της βλάκα! Σκέψου το σχέδιο! Ανασυγκρότηση. Πάω να πω την προβαρισμένη εισαγωγή του ολοκαυτώματος. ‘Όχι ακόμα δεν είναι η σωστή στιγμή. Τα πράγματα θα γίνουν πιο ξεκάθαρα σε δύο μήνες και η ευκαιρία θα είναι καλύτερη’. Γυρνάω αριστερά χαζεμένος. ‘Έχεις στα μάτια σου αυτό που σου ζήτησα να μου μάθεις. Όταν έχεις κοινό στόχο με κάποιον τον καταλαβαίνεις’.

Εννιά χρόνια μετά και με τα εφτά από αυτά σε συγκατοίκηση σε τρεις διαφορετικές χώρες, ακόμα αναρωτιέμαι: Μήπως τελικά άξιζε που έπεσα στηνίδια μου την παγίδα;

ΥΓ: Στο πρώτο σχόλιο υπάρχει μετάφραση (δική μου συγγνώμη) του τραγουδιού.    

Γιατί Αυτό το Σύστημα...

Συμπλήρωμα στο προηγούμενο μετά από απαίτηση του κοινού (του Kots δηλαδή).

Τα συστήματα θα μπουν σε αλφαβητική σειρά ανά χώρα, όσο πιο περιληπτικά γίνεται.

Αγγλία: Η υποχρεωτική εκπαίδευση τελειώνει στα 16 με τις γενικές εξετάσεις που έχουν τον τίτλο GCSE (General Certificate of Secondary Education) – απολυτήριο δηλαδή. Εκεί, ανάλογα με τις επιδόσεις που έχει ένας μαθητής παίρνει την κατεύθυνση για να πάει στα 2 χρόνια που τον προετοιμάζουν για το πανεπιστήμιο. Η κατεύθυνση είναι μερικώς επιλογή του μαθητή και μερικώς (κυρίως στην πράξη) αποτέλεσμα των επιδόσεών του και το ποιο κολέγιο θα τον δεχτεί. Εκεί στην έκτη τάξη γίνονται εξετάσεις ανά κατεύθυνση (είναι πάρα πολλές) από το Russell Group (Συνομοσπονδία των Πανεπιστημίων) και ανάλογα με τις επιδόσεις τους οι μαθητές γίνονται δεκτοί στα πανεπιστήμια.

Όλα αυτά φαντάζουν υπέροχα, αλλά τα δίδακτρα στα πανεπιστήμια ανέρχονται μέχρι και 9.000 λίρες το χρόνο και φυσικά οι υποτροφίες που δίνονται είναι ελάχιστες. Οπότε, επειδή οι περισσότεροι δεν μπορούν να τα διαθέσουν, ή παίρνουν δάνεια που τα αποπληρώνουν με κρατήσεις από το μισθό τους όταν αποφοιτήσουν και βρουν δουλειά, ή δε σπουδάζουν. Ενδεικτικά θα πω ότι το 65% των φοιτητών στην Αγγλία είναι αλλοδαποί.

Γαλλία: Εδώ η υποχρεωτική εκπαίδευση σταματά στα 14. Εκεί μπορεί κάποιος να επιλέξει να πάει τεχνικό λύκειο (CAP) ή γενικό. Στο πρώτο η φοίτηση είναι τριετής και δε δίνει πρόσβαση σε πανεπιστήμιο και στο δεύτερο τετραετής. Στο lycée υπάρχουν 3 κατευθύνσεις από το δεύτερο χρόνο –Επαγγελματική (professionnel), Τεχνολογική (technologique), Γενική (général) – που οδηγούν στο γνωστό Baccalauréat. Για να το αποκτήσεις δίνεις εξετάσεις που ναι μεν έχει εγκρίνει το υπουργείο, αλλά δεν είναι, πώς να το πω, παν-γαλλικές. Γι’ αυτό το λόγο τα γαλλικά πανεπιστήμια δε δέχονται εύκολα τους μαθητές από σχολεία που βρίσκονται χαμηλά στις επιδόσεις τους, πράγμα που δημιουργεί διάκριση.

Εδώ, πολλοί Γάλλοι παίρνουν ένα χρόνο προετοιμασίας για το πανεπιστήμιο για να έχουν καλύτερες πιθανότητες να τους δεχτούν, που οι ίδιοι ονομάζουν prép  uni ‘πρεπ ουνί’, συντομογραφία του ‘προετοιμασία για το πανεπιστήμιο’ (préparation universitaire). Τώρα, το Bac νομικά δεν περιορίζει στο ποια σχολή θα αιτηθεί ο μαθητής, όμως στην πράξη δύσκολα το πανεπιστήμιο δέχεται φοιτητές που δεν έχουν το ‘σωστό’ απολυτήριο. Τουλάχιστον εδώ δεν υπάρχουν δίδακτρα.

ΗΠΑ: Εδώ τα πράγματα είναι εξαιρετικά πολύπλοκα και θα το πιάσω από τη φάση του κολλεγίου (College). Η φοίτηση είναι τετραετής και είναι γενική με μια  μεγάλη γκάμα επιλογών στα 2 μαθήματα επιλογής (optional modules). Και για να δεχτούν κάποιον τα κολλέγια και για να αποφοιτήσουν οι μαθητές και να προχωρήσουν στο πανεπιστήμιο δίνουν εξετάσεις σε 2 πεδία: σε θέματα που δίνει η κάθε πολιτεία και βαθμολογούνται με το ενιαίο για τη Βόρεια Αμερική (ΗΠΑ, Καναδάς, Μεξικό) σύστημα αξιολόγησης GPA (Grade Point Average) και με τα δημόσια και ομοσπονδιακά standardized testing. Ανάλογα με τα αποτελέσματα γίνονται δεκτοί από τα πανεπιστήμια.

Ως γνωστόν το κόστος φοίτησης στα Αμερικανικά πανεπιστήμιο μπορεί να είναι από μεγάλο ($100.000 το πρόγραμμα) έως τεράστιο ($120.000 το χρόνο). Οι υποτροφίες που δίνονται είναι πολλές, αλλά το σύνηθες και εδώ είναι η μέθοδος των φοιτητικών δανείων. Το χειρότερο που μπορεί να συμβεί σε κάποιον μαθητή είναι να προέρχεται από μεσοαστική οικογένεια, ώστε να μη δικαιούται υποτροφία βάσει εκκαθαριστικού και να μην έχει τη δυνατότητα να πληρώσει τα δίδακτρα. Εκτός βέβαια αν είναι καταπληκτικός στο basket ή στο American football οπότε θα πάρει μια αθλητική υποτροφία (που είναι οι μεγαλύτερες) και καθάρισε. Τώρα το πόσο θα την αξιοποιήσει μη με ρωτήσετε.

Ισπανία: Η υποχρεωτική εκπαίδευση σταματά στα 15 και ακολουθούν 2 χρόνια για να αποκτήσεις το απολυτήριο (Bachillerato). Υπάρχουν 4 κατευθύνσεις – Τέχνες (Artes), Επιστήμες και Τεχνολογία (Ciencias y Tecnología), Ανθρωπιστικές και Κοινωνικές Επιστήμες (Humanidades y Ciencias Sociales) και Φυσικές Επιστήμες και Επιστήμες Υγείας (Ciencias de la Naturaleza y de la Salud). Εδώ οι κατευθύνσεις είναι δεσμευτικές για το πώς θα προχωρήσει ο μαθητής στο πανεπιστήμιο. Οι εξετάσεις διεξάγονται σε κάθε μία από τις 17 αυτόνομες κοινότητες ξεχωριστά (όχι των ομόσπονδων κρατιδίων που είναι 7) υπό την επιτήρηση και την έγκριση του υπουργείου.

Τα πανεπιστήμια είναι δωρεάν, αλλά έχουν το δικαίωμα επιλογής αυτά. Και στην Ισπανία το γλωσσικό είναι μεγάλο πρόβλημα. Για παράδειγμα το καλύτερο οικονομικό πανεπιστήμιο είναι αυτό της Βαρκελώνης (νούμερο 8 στον κόσμο παρακαλώ), αλλά αν δε μιλάει Καταλανικά ο υποψήφιος δε θα γίνει δεκτός. Το ίδιο και στην εξαιρετική σχολή πολιτικών μηχανικών του Bilbao, όπου χωρίς Βάσκικα η αίτηση δεν έχει τύχη.   

Μ’ αυτά και μ’ αυτά μάλλον στα 17-18 σε όλες τις χώρες πρέπει τα παιδιά να πάρουν αποφάσεις ζωής. Το θέμα είναι ότι συνήθως από το δημοτικό κάποιος τα παρακολουθεί και παρατηρεί τις κλίσεις τους και τα κατευθύνει προς τα κάπου. Αλλά ειλικρινά, δε θέλετε να ξεφύγετε?   

Θέμα συζήτησης: 'Το μεγαλύτερο πρόβλημα των Πανελληνίων'

Οι περισσότεροι θα πουν η πίεση όπως και αν μεταφράζεται αυτή και από όπου προέρχεται. Άλλοι θα πουν τα ξενύχτια με το βιβλίο μαξιλάρι. Εγώ λοιπόν δε θυμάμαι τίποτα από όλα αυτά σαν ειδικά προβλήματα. Ήταν προβλεπόμενες (παρ)ενέργειες. Είναι ανόητο να θεωρείς ότι πριν να παίξει τελικό Champions League δε θα έχεις πίεση και δε θα σκιστείς στις προπονήσεις. Εκείνο που με σκότωνε είναι ότι στα 17 με 18 σου χρόνια είχε πέσει ένα καθεστώς ερωτο-απαγόρευσης.

Ναι λοιπόν, στις πανελλήνιες τα 'καλά παιδιά και άριστοι μαθητές' δεν είχαν το δικαίωμα να κοιτάξουν το πρόσωπο ή το σώμα μιας συμμαθήτριάς τους, παρά μόνο το τετράδιό της. Και αν έβρισκες το ντεκολτέ της Μ. πιο ενδιαφέρον από τα ερμηνευτικά της σχόλια στον Επιτάφιο του Θουκυδίδη, είχες πάρεις το στραβό το δρόμο.

Ήταν όλοι τους μέσα στο κόλπο. Γονείς (Κοίτα τώρα στην τελική ευθεία μη σε ξεμυαλίσει καμία και δεν πιάσεις τη σχολή που θες), καθηγητές (Τα μαθήματά σας να κοιτάτε. Του χρόνου θα είστε πρωτοετείς και θα κάνετε ότι θέτε. Τώρα δουλειά), συγγενείς (Έλα τώρα μια χρονιά είναι, κάνε λίγο κράτη), και φυσικά το ίδιο το σύστημα που σε ευνούχιζε για να σε εντάξει στον προθάλαμο της ανεργίας (ναι για το πανεπιστήμιο λέω).

Το σύστημα που σε θεωρούσε πετυχημένο και έκανε και τους προαναφερθέντες παράγοντες να σε θεωρούν πετυχημένο με τη σειρά τους αν μάθαινες παπαγαλία τα κείμενα που σου πλάσαρε και τα έγραφες carbon. Σου σκότωνε το συναίσθημα και τη σκέψη για να σε μετατρέψει σε άβουλο φωτοτυπικό μηχάνημα.

Κακίες? Απωθημένα? Όχι. Δε με πείραζε που δεν ερωτεύθηκα τότε. Με σκότωνε το ότι δεν είχα το δικαίωμα να το κάνω. Το φυσιολογικό θεωρείτο παραφύσην. Μιαν αμαρτία που την πλήρωνες με 15 μεταφράσεις άγνωστου στα Αρχαία αντί για μετάνοιες, συμπληρωματικές ώρες σε φροντιστήρια και ιδιαίτερα. Γιατί? Μα επειδή θα έχανες ΤΟ ΣΤΟΧΟ.

Αλήθεια σκέφτηκε κανείς από όλους αυτούς τι είναι ισορροπία? Πόσο μπορεί να με κρατήσει το tuli, όχι αυτό που δένουμε, ο αόριστος του fero στα Λατινικά, όταν το μυαλό μου είναι αλλού. Ότι για να διαβάσω θέλω κίνητρο προσωπικό. Κάποια να περιμένει μετά για ένα καφέ ή ένα ποτό.

Ποτό! Τι είπα τώρα. Και καλά εγώ ήθελα και είχα το χρόνο. Παρέα που να βρεις? Και φυσικά μη γνωρίσεις καμιά τσούπρα και χάσεις τη σειρά σου! Ο έρωτας ως πρόβλημα. Όλοι εστίαζαν στο πόσο πίσω θα μείνεις αν δεν πάει καλά, χωρίσεις και απογοητευτείς. Ανέραστοι υπάρχει και η άλλη πλευρά. Η δύναμη που θα πάρεις για να δουλέψεις. Να σκιστείς  για να περάσεις και εσύ Αθήνα να είστε μαζί.

Αλλά από μια γενιά που θεωρούσε αξίωμα ότι ο γάμος σκοτώνει τον έρωτα δεν περίμενα κάτι καλύτερο. Κοιτούσαν εμάς και έβλεπαν τον καθρέπτη της ζωής τους. Μετά από x χρόνια γάμου, ξεθυμασμένων συναισθημάτων και ρουτίνας.

Στις πανελλήνιες ορκίστηκα κάτι στον εαυτό μου. Εγώ στην ηλικία τους δε θα είμαι έτσι. Μου το ψιθύρισε αργότερα και ο Σταμάτης:

Ο έρωτας ΔΕΝ πάει πανεπιστήμιο.