Συνεδρία 49: Μάτια Γαλάζιου Σκύλου

Βρίσκομαι σπίτι, καλοκαίρι της δευτέρας προς τρίτη γυμνασίου και δεν έχω κάτι να απασχοληθώ. Η μέρα στη θάλασσα με είχε κουράσει και έπρεπε να βρω έναν τρόπο να σκοτώσω το χρόνο μου. Γύρω στις 10 το βράδυ, χαζεύω στη βιβλιοθήκη προσπαθώντας να διαλέξω κάτι να περάσει η ώρα. Βλέπω ένα βιβλίο αρκετά χοντρό, σκονισμένο και ξεχασμένο σε κάποια γωνία. ‘Εκατό Χρόνια Μοναξιάς’ έγραφε η ράχη, από κάποιον Gabriel García Márquez. Έχοντας συνηθίσει να είμαι μόνος μου τα καλοκαίρια, καθώς οι συμμαθητές και οι φίλοι μου την έκαναν σε εξοχικά και χωριά, θεώρησα ότι είναι αρκετά ειρωνικό να το διαβάσω.

Ξεκίνησα στη βεράντα του τότε μας σπιτιού γύρω στις δέκα το βράδυ με παρέα ένα ποτήρι χυμό και καταβάλλοντας προσπάθεια να ξεφορτωθώ το μικρό μου αδερφό που ήθελε να παίξουμε κάτι μαζί. Τον τοποθέτησα μπροστά στο Nintendo και ξεκίνησα να διαβάζω. Μεταφέρθηκα σε έναν κόσμο πραγματικό και απόμακρο. Ένα σκηνικό θεάτρου σε πραγματικές γειτονιές γεμάτες με ανθρώπους κανονικούς, καθημερινούς, αλλά ιδιαίτερους. Η αφήγηση δεν ήταν μια ιστορία, μα ένας μύθος με πραγματικά πρόσωπα. Στη μια μετά τα μεσάνυχτα το έκλεισα γιατί δεν είχα τη διαύγεια πια να το συνεχίσω.

Το βιβλίο το τελείωσα σε τέσσερις μέρες. Ο κόσμος της Λατινικής Αμερικής άνοιξε ανεπιστρεπτί και κάπου εκεί πήρα την απόφαση ότι κάποια στιγμή στη ζωή μου θα μάθω Ισπανικά. Η συνέχεια δεν ήταν η αναμενόμενη. Έκλεισα το παραμύθι σε ένα κουτί στο κεφάλι μου και δεν έψαξα τα υπόλοιπα έργα του με τη μία. Σε μιαν εποχή που το internet ήταν πολυτέλεια δεν ήταν εύκολο να βρω τι ήταν αυτός ο τυπάκος με το μουστάκι που θύμιζε μπάρμπα σε κρητικό καφενείο. Πήγα στη Βικελαία, τη δημοτική βιβλιοθήκη του Ηρακλείου, για να μάθω περισσότερα για το συγγραφέα.

Κολομβιανός; Οι μόνοι Κολομβιανοί που ήξερα μέχρι τότε ήταν ο Escobar ο ναρκοέμπορας, ο Escobar ο ποδοσφαιριστής που δολοφονήθηκε και ο Valderama. Δημοσιογράφος;  Κοίτα να δεις που θα με κάνει να αποκτήσω καλή άποψη για τη φάρα τους ο Λατίνος. Ζούσε από τότε μόνιμα στο Μεξικό, το οποίο μου ασκεί μια απόκοσμη έλξη. Η ενασχόλησή μου με τη μυθολογία και την ιστορία των Αζτέκων βάρυνε πολύ σε αυτήν μου την κρίση. Έγραφε κυρίως πεζά, άλλο ένα προσόν. Οι ποιητές, όσο και αν τους εκτιμούσα, πίστευα από τότε ότι δε γίνονται κατανοήσιμοι έξω από τη γλώσσα συγγραφής των έργων τους. Οι μεταφράσεις μειώνουν την αισθητική απεικόνιση των λέξεων. Εκείνο όμως που με ξένισε απίστευτα ήταν ένα σχόλιο: ‘Ο θεμελιωτής του ρεύματος του φαντασιακού ρεαλισμού’.

Καθότι είχα μόλις κλείσει τα 14 αυτό μου έπεφτε βαρύ, ρώτησα μιαν οικογενειακή φίλη, φιλόλογο στο επάγγελμα. Προσπάθησε η γυναίκα να μου εξηγήσει πως η μυθοπλασία της αφήγησης και της πλοκής μπορεί να λαμβάνει χώρα σε πραγματικούς χώρους και χρόνους. Εκείνη τη στιγμή δυσκολεύτηκα να το κατανοήσω, αργότερα το κατάλαβα. Ο Márquez είχε γίνει ένα λογοτεχνικό τοτέμ όμως για εμένα. Ήταν το μέτρο μου στην Ισπανόφωνη λογοτεχνία. Με έβαλε σε έναν κόσμο και του χρωστάω.

Αγάπησα άλλους περισσότερο είναι η αλήθεια. Ο ιστορικισμός του Borges μου ταιριάζει πιο πολύ. Η επαναστατική ματιά του Sepulveda με έκανε να σκεφτώ διαφορετικά. Ο Benedetti με ταξίδεψε και με προβλημάτισε περισσότερο από κάθε άλλον. Ο Onetti  κατέστρεψε το στερεότυπο του πως περνούν οι φτωχοί άνθρωποι στη Λατινική Αμερική και κατέδειξε το πόσο ταξικές είναι τελικά αυτές οι κοινωνίες. Η φιλοσοφική ανάλυση του Arturo Pérez με γεμίζει βαθιά. Ο Márquez όμως παραμένει ο μόνος που μπορεί να σου χτίσει ένα όνειρο σε μια πραγματικότητα.

Δε με ενδιαφέρει που έχει πάρει Nobel. Ο Καζαντζάκης και ο Borges που λατρεύω δεν είχαν την τιμή, αλλά αυτό δε σημαίνει κάτι για εμένα. Άλλωστε η ανάγνωση, όπως και η πίστη, είναι θέμα προσωπικό. Ζήτημα γούστου και κοσμοθεωρία σμιλεμένο με λέξεις και προτάσεις. Η λογοτεχνία με μεταφέρει αλλού, σε ένα μέρος όπου δε θα κοιτώ τα γαλάζια μάτια ενός σκύλου, αλλά τα μάτια γαλάζιου σκύλου.

Συνεδρία 48: Μια Μέρα στη Γαλλία

Οι Γαλλικές δημοτικές εκλογές επιβεβαίωσαν μια γενικότερη τάση που υπάρχει στην Ευρώπη τα τελευταία πέντε-έξι χρόνια. Η αριστερά αδυνατεί να δώσει απαντήσεις, είτε στη σοσιαλιστική-δημοκρατική της μορφή, είτε στην πιο ριζοσπαστική και οι πολίτες, ως εκλογικό σώμα μεταφέρονται προς τα δεξιά. Η ακροδεξιά ενισχύεται όχι διότι παρουσιάζει κάτι καινούριο, αλλά διότι καταθέτει κάτι πιο δραστικό στο δημόσιο διάλογο. Η γαλλική περίπτωση είναι ιδιαίτερη όμως και χρειάζεται μια μεγαλύτερη ανάλυση.

Η νίκη του Front National σε 15 δήμους είναι το καλύτερο εκλογικό του αποτέλεσμα στην ιστορία του. Η προηγούμενη πιο πετυχημένη εκλογική διαδικασία ήταν το 1995 όταν και κέρδισε τρεις δήμους. Το παρήγορο είναι ότι πλην της Béziers (πόλη με μεγάλη παραγωγή κρασιού και τεράστια πολιτιστική κληρονομιά), οι άλλες πόλεις είναι σχετικά μικρές και παραδοσιακά συντηρητικές. Το πιο ανησυχητικό αποτέλεσμα όμως είναι το εξαιρετικά υψηλό ποσοστό του FN στη Μασσαλία. Το μεγάλο λιμάνι της Μεσογείου, πύλη της Ευρώπης για την Αφρική και περιοχή όπου παραδοσιακά, εδώ και χιλιάδες χρόνια συμβιώνουν πολλοί διαφορετικοί λαοί αρχίσει να σκέφτεται με λογική αποκλεισμού. Δήμαρχος εκλέχτηκε για τρίτη συνεχόμενη φορά από το συντηρητικό UMP και δεύτερος ήρθε ο υποψήφιος του FN. Οι σοσιαλιστές έχουν χάσει το έρεισμά τους στην πόλη πολλά χρόνια τώρα καθώς επένδυαν σε διεφθαρμένα πρόσωπα με αποδεδειγμένες δικαστικά σχέσεις με την Ιταλική, Κορσικανική και Γαλλική μαφία. Παραμένει όμως εξωφρενικό οι Μασσαλοί να ψηφίζουν υπέρ του φόβου.

Διότι το FN αυτό προμοτάρει. Μια διακυβέρνηση βασισμένη στο φόβο και τη δύναμη, εκφρασμένη μέσω της κρατικής κατασταλτικής ισχύος. Υπήρχαν αφίσες και φυλλάδια που έγραφαν για τους μετανάστες ‘Αντί να τους φοβάστε, ψηφίστε μας για να μας φοβούνται αυτοί’, ήδη από το 2009, όταν και πρωτοβρέθηκα εκεί. Το FN είναι ακροδεξιά, φασιστικής φύσεως, δεν είναι όμως, παραδόξως, νέο-ναζί. Δεν προωθεί τάγματα εφόδου, δε μιλάει για βιομηχανική καταστολή και εξολόθρευση. Οραματίζεται μια Γαλλία χριστιανική, άρα βάλλει κατά των μουσουλμάνων μεταναστών, όχι όμως αποκλειστικά μια Γαλλία των λευκών. Οι μαύροι χριστιανοί είναι ευπρόσδεκτοι. Δεν έχει σύνδρομα Άριας Φυλής. Επίσης δεν προσπαθεί, αντίθετα με όλες τις άλλες ακροδεξιές, πλην της Αυστριακής, να χτίσει παρακράτος. Επιδιώκει να διευθύνει το κράτος. Να το κεντροποιήσει, να αυξήσει τους κατασταλτικούς μηχανισμούς και να περιορίσει τις ελευθερίες για όλους, μα να τις διατηρήσει για τους Γάλλους. Οι αλλοδαποί, για να ζήσουν στη Γαλλία θα πρέπει να αποδεχτούν ότι δεν είναι ισότιμοι πολίτες. Εκεί που τερματίζει το inception είναι ότι δεν είναι κατά της Ευρώπης γενικά. Θέλει μια Ευρωπαϊκή συνεννόηση, ακόμα και συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών κρατών που θα φροντίζουν τα εσωτερικά τους και θα συντηρούν το διακρατικό σύστημα των εθνών κρατών.

Η επιτυχία του όμως δεν είναι τόσο μεγάλη όσο φαίνεται εκ πρώτης όψεως. Έχει καταφέρει να εδραιώσει τα ποσοστά του κοντά στο 20%, αλλά σε απόλυτες ψήφους παραμένει σταθερό. Η άνοδος των ποσοστών του στις τελευταίες εκλογές βασίστηκε στα νούμερα επί των ψηφισάντων και όχι των εγγεγραμμένων, καθώς η αποχή έφτασε το 38,6%. Στις προηγούμενες εκλογές ήταν 32,4%. Με εξαίρεση τη Μασσαλία, δεν αύξησε τα ποσοστά του σε κανένα από τα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου και συγκεντρώνονται οι περισσότεροι μετανάστες, αλλά στις αγροτικές περιοχές, όπου οι περισσότεροι κάτοικοι είναι λευκοί Γάλλοι και συνήθως χαμηλού μορφωτικού επιπέδου.

Από την άλλη η αποτυχία της αριστεράς εξηγείται εύκολα. Η τεράστια απογοήτευση που έχει καταβάλει τους Γάλλους από την Προεδρία Holland ήταν φυσικό να εκφραστεί στις κάλπες. Πόσο μάλλον όταν η γαλλική αριστερά, πλην των κυβερνώντων σοσιαλιστών, συνέπραξε στις δημοτικές εκλογές μαζί τους, πράγμα που θεωρήθηκε πολιτική αυτοκτονία. Επίσης, η αποχή προήλθε κυρίως από ψηφοφόρους που είχαν ψηφίσει αριστερά σχήματα, γεγονός που η γαλλική αριστερή εφημερίδα Libération χαρακτήρισε ‘καυστική αποκήρυξη της κυβερνητικής πολιτικής’. Ένα τρίτο θέμα ήταν η καθιέρωση της αυτόνομης λίστας των υποψηφίων, που έφερε ξανά στα ψηφοδέλτια πρόσωπα (διε)φθαρμένα, χωρίς νέες ιδέες και πολιτικές. Τέλος η σύνδεση των αριστερών σχημάτων με οργανισμούς και ΜΚΟ που είναι αντικείμενα δικαστικών ερευνών, όπως και η διάσπαση του κόμματος των οικολόγων δε βοήθησαν την εκλογική τους απήχηση.

Στο συντηρητικό στρατόπεδο μαίνεται η διαμάχη μεταξύ των Γκωλικών και των Σιρακικών. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι υποψήφιοι να είναι ελαφρώς αυτόνομοι και να προσπαθήσουν να κερδίσουν μόνο με την προσωπική τους απήχηση, χωρίς τη στήριξη των μηχανισμών του κόμματος. Σε έναν ιδεατό κόσμο αυτό θα ήταν η πηγή ή η βάση της λογικής στην εκλογή τοπικών αρχόντων. Πέρα από το γεγονός όμως ότι αυτό δε συμβαίνει πουθενά, είναι πολύ δύσκολο να βρεις σε ολόκληρο τον κόσμο χώρα πιο προσκολλημένη στις παραδοσιακές εκλογικές διαδικασίες από τη Γαλλία. Το ancien régime της εκλογικής διαδικασίας έχει κάνει τη δική του Βαστίλη απόρθητο φρούριο.

Το πόσο προβλεπόμενα ήταν αυτά τα αποτελέσματα φάνηκε από τον απόηχό τους στον υπόλοιπο κόσμο. Καμία έκπληξη, καμία υστερία για την άνοδο της ακροδεξιάς. Άλλωστε στη Γαλλία η ακροδεξιά είναι συστημική. Με μοναδική πραγματικά ανησυχητική εξέλιξη τη Μασσαλία, τίποτα δε φαίνεται παράλογο για κάποιον που έχει περάσει έστω και μια μέρα στη Γαλλία.

Συνεδρία 47: Ο Τυμβωρύχος

Καταρχάς να ζητήσω συγγνώμη για την αποχή, αλλά μου έτυχαν διάφορα αυτή τη βδομάδα. Θα επανορθώσω με διπλό post, σήμερα και αύριο. Σήμερα θα ασχοληθώ με την Ελλάδα και αύριο με το ζήτημα των Γαλλικών δημοτικών εκλογών.

Καταπληκτική βδομάδα στην Ελλάδα με ωραίο καιρό και πολιτική φαρσοκωμοδία που έσπασε κάθε προηγούμενο ρεκόρ. Μέσα σε μία βδομάδα είδαμε την αξιωματική αντιπολίτευση να μην ξέρει πώς να διαχειριστεί τις προτάσεις μομφής, και αντί να παραδεχτεί την ήττα της να αποχωρεί από το κοινοβούλιο αφήνοντας την κυβέρνηση να ψηφίσει το νομοσχέδιο μόνη της. Ένα νομοσχέδιο 1.200 σελίδων (μαζί με τα παραρτήματα) που έπρεπε οι βουλευτές να διαβάσουν σε δύο μέρες διότι ήρθε ως κατεπείγον στη Βουλή. Κατεπείγον για να ψηφιστεί πριν το Eurogroup που είναι προγραμματισμένο για τις 17 Απριλίου. Αντί να μείνουν λοιπόν μέσα ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ και να ενημερώσουν για το τι είναι αυτό που ψηφίζεται, ποιες είναι οι διαφωνίες τους και γιατί (δεν ψάχνω εναλλακτικές προτάσεις στην Ελλάδα, λείπω χρόνια αλλά δεν είμαι τόσο αλλού), έφυγαν κατηγορώντας για κοινοβουλευτικό πραξικόπημα. Και καλά ο Ναπολέων Βενιζέλος έχει βαλθεί να κάνει τον κανονισμό της Βουλής να ισχύει ανάλογα με τη δική του άποψη. Όλο το υπόλοιπο show μαϊμού;

Θα το χαρακτήριζα πολιτική αυτοκτονία, αλλά στη χώρα του υπαρκτού σουρεαλισμού γίνεται διαγωνισμός ερασιτεχνισμού και ανικανότητας.  Το video Μπαλτάκου – Κασσιδιάρη ήρθε να προσδώσει νέα στοιχεία γελοιότητας στην ελληνική πολιτική σκηνή. Τι να πρωτοθαυμάσει κανείς σημειολογικά; Το décor δεκαετίας 1960; Το υπερφορτωμένο εικονοστάσι κάτω από το οποίο γίνονταν διαπραγματεύσεις στα όρια του παράνομου, ή και πέρα από αυτά; Τη φρασεολογία; Το Γενικό Γραμματέα της κυβέρνησης να γίνεται μαριονέτα του Κασσιδιάρη, ο οποίος μοιάζει με master manipulator;  Ή το πιο βασικό, το νταραβέρι κυβέρνησης – δικαστικής εξουσίας;

Πάμε πρώτα στα επουσιώδη. Υπάρχει ένας κυβερνητικός αξιωματούχος που συνομιλεί με έναν βουλευτή της ΧΑ. Η συνομιλία από μόνη της δεν είναι τίποτα, ούτε έχει κάτι το μεμπτό. Ναι εντάξει, υπάρχει το ηθικό ζήτημα ότι συνομιλεί με έναν Ναζί, αυτό όμως είναι προσωπικό. Οι βουλευτές της ΧΑ είναι εκλεγμένοι, οπότε μια επικοινωνία υπάρχει, με όλους. Το μέρος της συνάντησης επίσης δε σημαίνει κάτι. Βρέθηκαν σε ιδιωτικό χώρο, όπως τόσοι και τόσοι βουλευτές σε όλον το κόσμο. Παρά το γκροτέσκο σκηνικό, που η κάθε κριτική επαφίεται στο γούστο του καθενός, ως εδώ δεν υπάρχει τίποτα παράνομο.

Στα πιο δύσκολα τώρα,  αυτό που είπε ο Μπαλτάκος για τις διώξεις των μελών της ΧΑ είναι πρόβλημα. Όμως τίθεται στη λάθος βάση. Το πρόβλημα εδράζεται στο ότι η κυβέρνηση φαίνεται να έδωσε εντολή στη δικαιοσύνη για το πότε θα γίνουν οι συλλήψεις. Δηλαδή με λίγα λόγια, ο ΓΓ είπε ότι υπήρχε η δικογραφία, όμως κανένας εισαγγελέας δεν αξιοποίησε τα στοιχεία αυτεπάγγελτα, αλλά περίμενε κυβερνητική εντολή. Αυτή ήρθε όταν τα δημοσκοπικά στοιχεία έδειχναν την κυβέρνηση να είναι πίσω από το ΣΥΡΙΖΑ στις μετρήσεις.

Το ζήτημα είναι ότι η ΧΑ προσπαθεί να κατηγορήσει αυτό το αλισβερίσι κυβέρνησης – δικαιοσύνης για να αθωωθεί. Εδώ είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα της υπόθεσης Μπαλτάκου. Απαξιώνοντας ο ίδιος τη δικαιοσύνη δίνει το πάτημα. Εντούτοις, τα εγκλήματα των μελών της ΧΑ είναι υπαρκτά. Τετελεσμένες δολοφονίες, παράνομη κατοχή όπλων, σύσταση συμμορίας, εγκληματικής οργάνωσης, και λοιπές παραβάσεις του ποινικού κώδικα δε σβήνονται με ένα video. Η βλακεία του ΓΓ τους έδωσε το πάτημα να συστρατεύσουν όλα τα ορκ που είχαν φύγει από το μαντρί τους. Τους πολεμάει το σκοτεινό σύστημα της κυβέρνησης. Αυτό δεν πρέπει να το αφήσει κανένας να συμβεί, αλλά δεν παίρνω και όρκο για την Ελλάδα.

Από την άλλη πλευρά εκείνο που προσπαθεί να κρύψει, άτεχνα ως συνήθως, η ΧΑ είναι ο συστημισμός της. Όσο ούγκανο και να είναι κάποιος, όταν μέλος της ΧΑ διαπραγματεύεται με την κυβέρνηση αντισυστημικό δεν τον λες. Μετά μάλιστα βγήκαν και είπαν ότι έχουν και άλλα σκετσάκια με άλλους βουλευτές τόσο της κυβέρνησης, όσο και τις αντιπολίτευσης. Μιλάμε για αντισυστημισμό που τσακίζει την εξουσία. Αλλά δε βρέθηκε κανείς να το προβάλλει αυτό. Αντίθετα τα ΜΜΕ προσπαθούν να δείξουν τη ‘σοβαρή ΧΑ’ που έλεγε και ο Μπάμπης, ώστε όταν έρθει η διάσπαση της, πράγμα σχεδόν βέβαιο, να καθιερωθεί ως πολιτικός και μιλιταριστικός βραχίωνας.

Επίσης, για τα ΜΜΕ αυτό και την κυβερνητική επικοινωνιακή πολιτική, εδώ και ενάμισι χρόνο στη χώρα ότι γίνεται παίρνει ταμπελίτσα ‘Με εντολή Σαμαρά’. Τώρα που ο 30 χρόνια φίλος του έκανε αυτή τη συνδιαλλαγή δεν ήξερε τίποτα. Εντάξει, δηλαδή και η αποχαύνωση έχει τα όριά της.

Τέλος, ο μόνος που είδα να στέκεται στο ουσιώδες ήταν ένας, μα μόνο ένας, βουλευτής, ο Παπαδημούλης του ΣΥΡΙΖΑ. Όχι ολόκληρος ο ΣΥΡΙΖΑ, όχι κάποιο άλλο κόμμα ή βουλευτής, όχι κάποιο ΜΜΕ. Όλοι λέγαν για το απαράδεκτο να συνδιαλέγεται ο ΓΓ με υπόδικο νέο-ναζί. Αυτός ο ηθικοπλαστικισμός μας έφαγε. Εδώ υπάρχει ωμή παρέμβαση στη δικαιοσύνη. Τοποθετήθηκε γνωστή του πρωθυπουργού να τρέξει την έρευνα και ενώ υπήρχε 15.000 σελίδες δικογραφία ενάντια στα μέλη της ΧΑ δεν κινήθηκε κανένας εισαγγελέας αυτεπάγγελτα. Περίμεναν κυβερνητική εντολή. Την επόμενη φορά που θα αναζητείται η λογική να καλέσουμε τυμβωρύχο.