Συνεδρία 59: Πατρίδα μου Είναι Εκεί που Μίσησα

Έχω γυρίσει τρεις βδομάδες τώρα στην Ελλάδα και η αλήθεια είναι ότι τα πράγματα που συνάντησα μετά από δύο χρόνια απουσίας είναι λίγο καλύτερα από όσο τα περίμενα. Ναι οι περισσότεροι φίλοι μου ή δεν έχουν δουλειά ή δουλεύουν ανασφάλιστοι με 400-500 ευρώ (με εξαίρεση τέσσερις-πέντε που είχαν σταθερές δουλειές και πριν την κρίση και τις κράτησαν), ναι τα γενικότερα έξοδα έχουν περιοριστεί, αλλά εκείνο που με σοκάρει από την αρχή είναι ότι δεν έχει αλλάξει η νοοτροπία. Η προσέγγιση των ανθρώπων απέναντι σε όλα τα ζητήματα είναι ακριβώς η ίδια και ο μόνος λόγος που κάποιοι έχουν διαφοροποιήσει τις συνήθειές τους είναι διότι δεν έχουν τα (οικονομικά) μέσα πια. Αν για κάποιο λόγο τα αποκτήσουν ξανά, θα επιστρέψουν πάραυτα στην προηγούμενη ζωή τους.

Πέρασα τρεις μέρες σε μιαν Αθήνα που προσπαθούσε τύποις να προσαρμοστεί. Οι τιμές είχαν πέσει ελαφρώς στα μαγαζιά. Όμως έβλεπες τις ίδιες κατηγορίες ανθρώπων στα ίδια μαγαζιά. Και θα μου πείτε, ρε φίλε και τι να κάνουν να μένουν κλεισμένοι μέσα; Όχι φυσικά. Ίσα-ίσα που ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του καιρού μας είναι η έλλειψη της προσωπικής επαφής. Έχει εκτιναχτεί η ηλεκτρονική επικοινωνία σε βάρος της προσωπικής συναναστροφής των ανθρώπων. Προσπαθώ να ισορροπώ και έχοντας να δω τόσο κόσμο μετά από τόσο καιρό έχω αραιώσει τα posts. Δε θα γίνω Ταλιμπάν να αποκηρύττω οτιδήποτε ηλεκτρονικό ως κατασκεύασμα του Σατανά. Αλλά υπάρχει και μια κανονική ζωή.

Κανονική ζωή στην οποία η πλειοψηφία είναι επαίτης. Δεν ξέρω τι με θλίβει περισσότερο: Ο άνθρωπος που δεν έχει φράγκο και μένει σπίτι του ή εκείνος  που βγαίνει και κάθεται τρεις ώρες σε ένα μαγαζί και έχει παραγγείλει μόνο μια μπύρα. Αντίθετα χαίρομαι περισσότερο εκείνους που αγοράζουν μία από το περίπτερο και κάθονται σε ένα παγκάκι ή σε ένα πάρκο. Επειδή αυτοί άλλαξαν. Όσοι πλέον μαζεύονται σε σπίτια όχι μόνο σε γιορτές και γενέθλια, αλλά για την παρέα. Στην Κρήτη αυτό στις μεσαίες ηλικίες το είδα πολύ. Μιαν επιστροφή στους τρόπους διασκέδασης του 1960, 1970. Σπίτια, όργανα, κρασί, ρακή παραγωγής, κανένας μεζές, όλα άψογα. Εναλλακτικά παίζουν ρακάδικα και μεζεδοπωλεία στα οποία πλέον αν δεν έχεις κονέ κάποιο σερβιτόρο ή αν δεν έχεις κάνει κράτηση δε βρίσκεις τραπέζι. Προχθές βγήκα με κάτι φίλους για ρακές και μας ήρθε €2,5 το άτομο λογαριασμός. Η επαρχία που αγαπάω.

Από την άλλη έχουν ανοίξει στο Ηράκλειο ένα σωρό τρεντοκαφετέριες και ποτορθάδικα πανάκριβα που είναι γεμάτα. Γεμάτα από άτομα κάτω των 25 και άνω των 45. Έχει χαλάσει η φυσιογνωμία του κέντρου που ήταν το μόνο που είχε απομείνει στην πόλη που στρέφει τα νώτα της στο λιμάνι, που έλεγε και η Λιλή Ζωγράφου. Όλοι αυτοί της κουλτούρας «Μύκονοοοοοοοοος!» που κλαίγονται ολημερίς για την κρίση που δεν τους αφήνει να αγοράζει το νέο Galaxy και την νέα BMW βγαίνουν και τα πίνουν σε μοδάτα μαγαζιά το βράδυ. Και επιβεβαίωσα αυτό που φανταζόμουν. Αυτοί είναι η πλειοψηφία.

Δεν άλλαξε η νοοτροπία του «οι δικοί μας». Ψάχνουν να βρουν τις ίδιες άκριες μέσω διαφορετικών προσώπων και διαφορετικών σχηματισμών. Επίσης κατάλαβα ότι οι άνθρωποι που δεν είχαν κάνει μεγάλα ανοίγματα δυσκολεύονται απλώς, αλλά δε φυτοζωούν, δεν κινδυνεύουν να καταστραφούν. Ελάχιστοι, αλλά υπάρχουν και πλέον στηρίζουν τους υπόλοιπους όσο μπορούν. Άλλωστε σε καμία οικογένεια δεν υπάρχει πάνω από ένας τέτοιος. Να πω την αμαρτία μου αν ζούσα στην Ελλάδα δε θα ήμουν τίποτα από τα δύο. Θα ήμουν κάποιος χωρίς ανοίγματα, αλλά και χωρίς εισοδήματα.

Στο δια ταύτα, σήμερα έχω γενέθλια και θέλω να ξεφύγω από όλα αυτά. Από την πόλη και τον κόσμο της και από το σπίτι και τους συγγενείς. Η πόλη και οι άνθρωποί της με ενοχλούν και οι συγγενείς με κουράζουν. Αλλά φέτος δεν είμαι μόνος μου όπως πέρυσι. Μαζεύω τη βλαμμένη την παρέα μου και πάμε με κιθάρες και μαντολίνα σε μια παραλία για βραδινό μπάνιο. Ποτά, φαγητά δικά μου, και τα υπόλοιπα μαζί. Και το γαμημένο το κερί ας το σβήσει το κύμμα. Δε γουστάρω στην τελική να νιώθω ότι πατρίδα μου είναι μόνο εκεί που μίσησα.

Συνεδρία 58: Την Μισείς

Έφτασε η στιγμή λοιπόν. Το Mundial τελειώνει και από χθες βγήκε ο τελικός. Γερμανία – Αργεντινή ξανά για Τρίτη φορά στην ιστορία του θεσμού με τις νίκες να είναι μοιρασμένες. Από την εντυπωσιακή παράσταση του Diego το 1896 μέχρι το πέναλντυ του Andreas Brehme το 1990. Μετά από 24 χρόνια πολλά έχουν αλλάξει ή και λιγότερα για τους δύο. Η Αργεντινή έφτασε στον τελικό στηριζόμενη στο διάδοχο τον «εκ δεξιών του Πατρός» Messi και βρίσκοντας διάφορους πρωταγωνιστές ανά ματς σε κάθε παιχνίδι μετά τους 16. Η Γερμανία δεν είναι πια η ρομποτική μηχανή του παρελθόντος, αλλά ίσως η πιο εντυπωσιακή ομάδα του τουρνουά. Και στον ημιτελικό έκανε κάτι που δεν έχει ξαναγίνει και ίσως να μην επαναληφθεί και ποτέ.

Το 1958 σε ένα παιχνίδι Βραζιλία-ΕΣΣΔ ο Γάλλος δημοσιογράφος Gabriel Honnot που κάλυπτε τον αγώνα είπε για την συνεργασία Garincha-Pélé ότι ήταν τα 3 καλύτερα λεπτά του ποδοσφαίρου. Η Βραζιλία είχε 30 τελικές στο παιχνίδι που το κέρδισε 2-0 διότι ο Yasin κατάφερε να κρατήσει το σκορ σε λογικά επίπεδα. Οι Βραζιλιάνοι ξόρκιζαν το φάντασμα του Maracanaso και το σήκωναν μέσα στην Ευρώπη. Από τότε το Jogo bonito έγινε το σήμα που τους χαρακτήριζε και μέχρι το 1990 το τιμούσαν. Η ήττα όμως στα γήπεδα της Ιταλίας από τους Αργεντίνους άλλαξε τη νοοτροπία τους. Το 1994 πούλησαν την ψυχή τους στο διάβολο και παίζοντας εξαιρετική άμυνα πήρα το κύπελλο στα πέναλντυ. Το 1998 πάλι τελικό, χωρίς πολύ μπάλα και το 2002 ξανά παγκόσμιου πρωταθλητές αλλά με μια ομάδα που δούλευε για να κάνουν τα δικά τους μπροστά τα 3 “R”, Ronaldo, Rivaldo και Ronaldinho. Η αποτυχία του 2006 και το βάρος του εντός έδρας οδήγησαν την ομοσπονδία να φέρει πίσω τον προπονητή που σήκωσε το τελευταίο το 2002 το Scolari. Και τελικά... 1-7!

Η Γερμανία μετά τον χαμένο τελικό του 2002, άλλαξε προσέγγιση στο άθλημα. Με δομημένο και οργανωμένο τρόπο έκανε στροφή από τη δύναμη και την τακτική στην ανάπτυξη του ταλέντου. Τα πρώτα δείγματα δόθηκαν εντός έδρας το 2006. Το ποδόσφαιρο των ρομπότ που έλεγε και ο Διακογιάννης έγινε ποδόσφαιρο των παιχτών. Δεν έχασαν την οργάνωσή τους, δεν έχασαν τη μεθοδικότητά τους, αλλά αποφάσισαν να την εμπλουτίσουν με παίχτες που το τόπι δεν το ταλαιπωρούν. Όχι ένας από εδώ και ένας από εκεί. Από τη μέση και μπροστά φτιάχτηκαν αρτίστες σαν αυτοί που συναντώνται στην Ιβηρική και στη Λατινική Αμερική. Εκεί που δεν άλλαξε η νοοτροπία τους είναι στο πόσο επαγγελματικά αντιμετωπίζουν το κάθε ματς. Παίζουν όσο καλύτερα μπορούν και βάζουν όσα γκολ μπορούν, είτε ο αντίπαλος λέγεται Λιχτενστάιν, είτε Βραζιλία. Είτε παίζουν στο Μόναχο με 70.000 δικούς τους στις εξέδρες, είτε παίζουν στο Belo Horizonte με 200.000.000 πληθυσμό εναντίον τους. Και δεν σταματούν ποτέ. Και τελικά... 1-7!

Αν ο Garincha και ο Pélé έφτιαξαν το καλύτερο τρίλεπτο του ποδοσφαίρου το 1958, οι Kroos, Müller, Özil, Khendira έφτιαξαν το καλύτερο εξάλεπτο του ποδοσφαίρου που έχω τουλάχιστον εγώ δει σε Mundial. Το διάστημα 22’-29’ η παράσταση είναι τόσο ισοπεδωτική που νομίζω ότι είναι το μόνο πράγμα στο οποίο μπορεί να ελπίζει η Αργεντινή στον τελικό (εκτός από τη βοήθεια του Πάπα φυσικά). Ήταν τόσο καλό που δεν μπορεί να ξαναγίνει. Αντίθετα με την ΕΣΣΔ που είχε το Yasin το 1958 η Βραζιλία δεν είχε κανένα να κόψει. Χωρίς τον Thiago Silva οι άλλοι έμοιαζαν με κώνους προπόνησης για τους Γερμανούς. Ο David Luiz έχανε τη θέση του ανεβαίνοντας πολύ ψηλά και το κενό το γέμιζε ο Müller. Γενικά πιστεύω ότι ο Luiz είναι αμυντικό χαφ και όχι κεντρικός αμυντικός, αλλά ας είναι. Ο Dante συνεχίζει την παράδοση που θέλει όσους έχουν αφάνα και παίζουν από το κέντρο και πίσω να είναι ελαφρώς γελωτοποιοί. Τα ακραία μπακ δεν κατέβαιναν και δεν έκοβαν ποτέ, αλλά δεν είχαν και τις βοήθειες από τους μπροστινούς. Αλλά τι να πω για το κέντρο. Βλέποντας ότι χρειάζονται 3 για να κάνουν τη δουλειά που το 1994 έκανε μόνος του ο Dunca και το 2002 μόνος του ο Gilberto Silva αν είσαι Βραζιλιάνος σε πιάνει κατάθλιψη. Και οι 3 παίζουν πια σε ομάδες β’ διαλογής και εκεί είναι η θέση τους. Με εξαίρεση το Fernardinho που είναι καλός συμπαίχτης όμως. Χρειάζεται κάποιον άλλο δίπλα του για να τον οδηγεί.

Για να απαντήσω και στην ερώτηση του Kots που άφησα, τελευταία εθνική ομάδα που έπαιξε τόσο καλά ήταν η Γαλλία του 1998. Με δυσκολότερους αντιπάλους έκανε παιχνίδια επιβολής. Η Ισπανία του 2008-2012 έκανε πολύ κατοχή, συντήρηση και διάλεγε ματς που θα έδινε παράσταση. Οι Γάλλοι έπαιζαν με διάρκεια καλά. Οι Γερμανοί έπαιξαν τόσο εντυπωσιακά που πιστεύω ότι θα τους κάνει κακό. Μπορεί να άλλαξαν την προσέγγισή τους στο ποδόσφαιρο, να έφτασαν στο τελικό που έψαχναν από το 2008 μετά από συνεχόμενα ημιτελικά, αλλά επειδή δεν άλλαξαν και νοοτροπία, η γερμανική υπεροψία είναι στη γωνία και περιμένει. Και απέναντί τους δε θα έχουν την άμυνα παιδική χαρά της Βραζιλίας, αλλά το Mascherano που τρώει παιδιά κανονικά σε όλο το τουρνουά και την υπερφορτωμένη, λόγω έλλειψης ταλέντου άμυνα της Αργεντινής. Και πρέπει να προσέχει και τον κοντό που θα παίξει, αντίθετα με το Neymar.

Όσο για τη Βραζιλία, αν αντιδράσει όπως το 1950 μετά το Maracanaso και αλλάξει ξανά την προσέγγισή της στο άθλημα, σε 8 χρόνια μπορεί να ξορκίσει το Mineiraso. Πλέον οι ομάδες παίζουν με την μπάλα, και η χώρα με το μεγαλύτερο ταλέντο παραδοσιακά έχει μείνει πίσω. Το κατάλοιπο αυτής της προσέγγισης ήταν να φτάσουν το 2014, εντός έδρας με καλύτερη γραμμή την άμυνα και χωρίς κανένα (σοβαρό) φορ.  Αυτό το κάζο ίσως τους κάνει να επιστρέψουν στην επίθεση. Η πίεση του κόσμου, την οποία δεν άντεξαν πρέπει να τους κάνει να αλλάξουν και νοοτροπία, αλλιώς η Βραζιλία θα ζήσει περίοδο μεγάλης παρακμής. Και έχει βρει μετά την Ουρουγουάη και την Αργεντινή ένα νέο αντίπαλο. Πια τη Γερμανία επίσης τη μισεί.